W ostatnich latach sektor bankowy przeszedł istotną transformację pod wieloma względami. Jedną z sił napędowych tej zmiany jest Open Banking oraz interfejsy API (Application Programming Interface). Początkowo wprowadzony jako regulacyjny obowiązek wynikający z dyrektywy PSD2 (Payment Services Directive 2), Open Banking umożliwia klientom banków udostępnianie swoich danych wybranym podmiotom, w tym fintechom, w sposób bezpieczny i ustandaryzowany. Tym samym zyskali oni dostęp do nowych, bardziej elastycznych narzędzi finansowych, które mogą kompleksowo zaspokajać ich potrzeby w jednym miejscu.
Jednak banki niekoniecznie zyskały na tym w równym stopniu. Dla wielu instytucji otwarte API i Open Banking były z początku koniecznością, a ich wdrożenie wiązało się z istotnymi wyzwaniami, zarówno technologicznymi, jak i operacyjnymi. Dla pionierów tej zmiany możliwość przyciągnięcia nowych klientów i oferowania bardziej konkurencyjnych usług stała się realną szansą na zdobycie przewagi. Kluczowym aspektem tej przemiany jest tutaj rola API – interfejsów umożliwiających bezpieczną i płynną wymianę danych pomiędzy bankami a podmiotami trzecimi. API stanowią fundament Open Banking, pozwalając bankom oraz partnerom na budowanie wspólnych ekosystemów usługowych, które odpowiadają na rosnące oczekiwania klientów końcowych.
Korzyści z Open Banking
Open Banking zapewnia szereg wymiernych korzyści, które bezpośrednio odczuwają użytkownicy. Przede wszystkim umożliwia konsolidację dostępu do wielu kont w jednym interfejsie, bez względu na liczbę instytucji finansowych, z których korzysta użytkownik. Klienci zyskują dostęp do szerokiego spektrum usług finansowych oferowanych przez różne podmioty, bez konieczności przechodzenia przez czasochłonne procesy weryfikacji w każdym banku osobno.
Dla konsumenta końcowego oznacza to większą wygodę oraz elastyczność. Dzięki rozbudowanym narzędziom finansowym, takim jak aplikacje budżetowe, automatyczne systemy oszczędzania czy platformy inwestycyjne, klienci mogą lepiej zarządzać finansami osobistymi. Algorytmy analityczne wbudowane w aplikacje fintechów nie tylko pomagają monitorować wydatki, ale również proponują konkretne działania poprawiające stabilność finansową, takie jak rekomendacje dotyczące oszczędności i inwestycji.
Z punktu widzenia banków wdrażanie Open Banking jest szansą na dywersyfikację źródeł przychodów oraz przyciągnięcie nowych klientów, którzy poszukują bardziej spersonalizowanych rozwiązań. Współpraca z fintechami pozwala bankom na wdrażanie nowych usług bez konieczności samodzielnego budowania ich od podstaw. Partnerstwa te przynoszą szczególne korzyści młodszemu pokoleniu klientów, którzy oczekują cyfrowych narzędzi i zaawansowanych funkcji, jak np. real-time analytics czy automatyczne budżetowanie. Warto zaznaczyć, że dla banków Open Banking, mimo początkowych trudności, staje się katalizatorem zmian, umożliwiając dotarcie do grupy odbiorców preferujących szybki dostęp do informacji finansowych oraz mobilność.
Jak działają ekosystemy finansowe oparte na Open Banking?
Ekosystemy finansowe oparte na Open Banking tworzą złożoną strukturę umożliwiającą współpracę banków, fintechów oraz innych licencjonowanych dostawców. Dzięki modelowi API-first banki mogą wystawiać swoje funkcjonalności jako usługi modułowe, co pozwala na elastyczne i dynamiczne zarządzanie usługami w ramach jednego środowiska aplikacyjnego. Ten model działania umożliwia bankom szybsze reagowanie na zmiany rynkowe oraz łatwiejsze dostosowanie swoich ofert do indywidualnych potrzeb użytkowników.
Dzięki wdrożeniom opartym na API możliwe jest tworzenie wielofunkcyjnych platform typu „superapp”, w których użytkownicy mają dostęp do różnorodnych narzędzi, takich jak zarządzanie kontami, kredyty, oszczędności czy inwestycje, wszystko w jednym interfejsie. Przykładem są zaawansowane analizy scoringowe dostępne w czasie rzeczywistym – fintechy, integrując API bankowe, mogą analizować dane transakcyjne i historię finansową klienta, oceniając jego zdolność kredytową bez potrzeby przedkładania dokumentów. Wysokie tempo oraz transparentność procesów kredytowych zwiększa lojalność klientów, którzy cenią sobie wygodę oraz szybkość działania.
Innym zaawansowanym przykładem zastosowania ekosystemów Open Banking są platformy oszczędnościowe wspierane przez sztuczną inteligencję i machine learning. Takie platformy analizują wzorce wydatków oraz przepływy finansowe użytkowników, aby automatycznie dopasować plan oszczędnościowy do ich indywidualnych celów finansowych. Przez minimalną interwencję użytkownika tego rodzaju narzędzia są szczególnie atrakcyjne dla klientów poszukujących niskokosztowych, automatycznych rozwiązań finansowych.
Przykłady zastosowań i technologii API w bankowości
API odgrywa istotną rolę w integracji systemów bankowych, umożliwiając bankom oferowanie funkcji takich jak natychmiastowe płatności, monitorowanie wydatków w czasie rzeczywistym oraz spersonalizowane rekomendacje inwestycyjne i oszczędnościowe. Dzięki integracji danych z różnych źródeł użytkownicy mogą zarządzać finansami z różnych kont i banków na jednej platformie. Aplikacje finansowe mogą w oparciu o API dostarczać dodatkowe funkcje, takie jak inteligentne narzędzia oszczędnościowe, które automatycznie odkładają środki według algorytmów, pozwalając użytkownikom realizować cele finansowe.
Firmy takie jak np. Kontomatik, agregując dane bankowe w czasie rzeczywistym, dostarczają przedsiębiorstwom informacje wspierające segmentację klientów oraz analizę ich historii finansowej. Korzystanie z tego typu danych pozwala na dokładniejszą segmentację klientów i bardziej precyzyjne dopasowanie produktów finansowych. Procesy takie wspierają automatyzację oraz zwiększają efektywność działań sprzedażowych w modelach cross-selling i up-selling. Ostatecznie pozwala to bankom oraz partnerom fintechowym na tworzenie modeli scoringowych bardziej dopasowanych do rzeczywistego profilu ryzyka oraz zachowań finansowych klientów.
Banki i e-biznesy korzystają także z API do weryfikacji tożsamości, automatyzując ten proces, co eliminuje potrzebę stosowania tradycyjnych metod, takich jak przelewy autoryzacyjne czy złożona dokumentacja. Ułatwia to prowadzenie działalności online, skracając czas niezbędny do weryfikacji tożsamości i minimalizując koszty.
Podsumowanie
Open Banking rozwija się w kierunku Open Finance, rozszerzając dostęp do danych finansowych poza banki – na ubezpieczycieli, platformy inwestycyjne i inne instytucje. Wzrost popularności Open Banking wywołuje także zainteresowanie blockchainem jako technologią, która może dodatkowo zabezpieczyć i zdecentralizować zarządzanie danymi, wzmacniając przejrzystość i zaufanie klientów.
Banki, które jako pionierzy inwestują w Open Banking, mogą liczyć na przewagę na rynku, na którym coraz większa liczba użytkowników preferuje rozwiązania cyfrowe i łatwo dostępne usługi finansowe. Otwartość i interoperacyjność, które zapewniają ekosystemy API, wprowadzają nowe standardy dla branży finansowej, kształtując przyszłość bankowości w modelu zorientowanym na potrzeby klientów.
